Καλησπέρα παιδιά. Τι κάνετε; Σήμερα θα μιλήσουμε για ένα βιβλίο "πολιτικής φιλοσοφίας" το οποίο παρ'ότι γράφτηκε το 1593 είναι πιο επίκαιρο από ποτέ.
Ο Niccolo Machiavelli θεωρείται από πολλούς ο "πατέρας" της σύγχρονης πολιτικής επιστήμης ενώ άλλοι τον έχουν συνδέσει με τη διαφθορά και τον αυταρχισμό.
Ήταν διπλωμάτης, πολιτικός στοχαστής και συγγραφέας, γεννήθηκε το 1469 στη Φλωρεντία από μια οικογένεια μέσου οικονομικού επιπέδου, μέλη της οποίας είχαν περάσει στο παρελθόν από σημαντικές δημόσιες θέσεις.
Στο έργο του λοιπόν "Ο ηγεμόνας", ο Machiavelli αναφέρει τα αίτια της επιτυχίας ή της αποτυχίας ενός ηγεμόνα.
Τα αίτια χωρίζονται σε κατηγορίες, πώς μπορεί ο ηγεμόνας να κερδίσει την εξουσία, πώς μπορεί να την διατηρήσει, ποιους ανθρώπους πρέπει να έχει κοντά του, σε ποιους μπορεί να βασίζεται και σε ποιους όχι, τι αισθήματα πρέπει να προκαλεί στον λαό, πώς να διαμορφώνει την δημόσια εικόνα του κλπ. Επίσης εξετάζει τα διαφορετικά ήδη εξουσίας και το πόσο δύσκολο είναι σε κάθε περίπτωση να κατακτηθεί και να διατηρηθεί αυτή.
Επίσης παρατήρησα ότι αρκετά συχνά αναφέρει την κυριαρχία των Σπαρτιατών, των Αθηναίων, των Ρωμαίων και τις πολιτικές τους αποφάσεις για την επικράτηση ή την ήττα. Ηγεμόνες, όπως ο Δαρείος, ο Φίλιππος, ο Αλέξανδρος, οι Σουλτάνοι, ο Λουδοβίκος, ο Καίσαρ Βοργίας, ο Αντίοχος, ο πάπας Ιούλιος Β΄, ο Φερδινάνδος, ο Ιωάννης ΣΤ ο Κατακουζηνός, ο Machiavelli τους αναλύει στρατηγικά.
Από όλους τους ηγεμόνες ο Niccolo ξεχώρισε 4 οι οποίοι απέκτησαν την εξουσία χάρη στις ικανότητες που είχαν και όχι σε κάποιο κληρονομικό δικαίωμα. Αυτοί είναι: ο Μωυσής, ο Κύρος, ο Ρωμύλος και ο Θησέας.
Δεν θα πω την άποψή μου περί μακιαβελλικής προσέγγισης γιατί φοβάμαι τη λογοκρισία. Παρ'όλα αυτά, ανεξαρτήτως τη γνώμη που έχει κάποιος για τον Machiavelli, θεωρώ πως είναι από τα βιβλία που επιβάλλεται να υπάρχει στο ράφι μας.
Σαν βιβλίο πάντως είναι ευανάγνωστο, χωρίς να σε κουράζει καθόλου η γραφή.
Διαβάζοντάς το καταλαβαίνεις ότι είναι εξαιρετικά επίκαιρο, οπότε μπορεί κάποιος να φανταστεί ο σάλος που έγινε μόλις κυκλοφόρησε. Δεν προκαλεί καθόλου εντύπωση το γεγονός ότι η Εκκλησία το απαγόρευσε (μέσα στο βιβλίο αναφέρει την εκκλησιαστική εξουσία).
ΑΠΟΣΠΑΣΜΑΤΑ:
° "Γι'αυτό ένας σοφός ηγεμόνας αποφεύγει πάντα αυτά τα στρατεύματα και στρέφεται στα δικά του· και προτιμά να χάνει με τα δικά του παρά να νικά με των άλλων, κρίνοντας ότι μια νίκη που κατακτάται με ξένα στρατεύματα δεν είναι πραγματική νίκη."
° « δεν υπάρχει τίποτα πιο αδύναμο και ασταθές από τη φήμη μιας δύναμης που δεν στηρίζεται στις δικές της δυνάμεις»
° "Γιατί για τους ανθρώπους γενικά μπορούμε να πούμε τα ακόλουθα: είναι αχάριστοι, ασταθείς, ψεύτες και υποκριτές, αποφεύγουν τους κινδύνους, είναι άπληστοι στο κέρδος και, όσο τους κάνεις καλό είναι με το μέρος σου° σου προσφέρουν το αίμα, τα υπάρχοντα, τη ζωή και τα παιδιά τους, όταν ο κίνδυνος είναι μακριά° όταν όμως (ο κίνδυνος) σε πλησιάζει, σου γυρίζουν την πλάτη."
° "Πρέπει λοιπόν να ξέρετε πως υπάρχουν δύο τρόποι να πολεμάει κανείς: ο ένας με τους νόμους και ο άλλος με τη βία· ο πρώτος ταιριάζει στον άνθρωπο, ο δεύτερος στα θηρία· αλλά, επειδή πολλές φορές ο πρώτος δεν αρκεί, είναι ανάγκη να προστρέξουμε στο δεύτερο."
° "Όμως είναι απαραίτητο να ξέρεις να παριστάνεις καλά την αλεπού και να είσαι μεγάλος ψεύτης και υποκριτής· και οι άνθρωποι είναι τόσο απλοϊκοί και υποκύπτουν τόσο στις ανάγκες της στιγμής, ώστε όποιος εξαπατά θα βρίσκει πάντα καποιον που θα τον αφήνει να τον εξαπατά."
° "Υπάρχουν τριών ειδών μυαλά: το ένα αντιλαμβάνεται από μόνο του, το άλλο καταλαβαίνει αυτά που οι άλλοι αντιλαμβάνονται και το τρίτο δεν καταλαβαίνει ούτε από μόνο του ούτε από τους άλλους· το πρώτο είναι εξαιρετικό, το δεύτερο πολύ καλό και το τρίτο άχρηστο."
Αυτό ήταν το βιβλίο του Niccolo Machiavelli. Ευφυές, κριτικό, με διεισδυτική ματιά, ένα αριστούργημα πολύ επίκαιρο, πολύ σημερινό.
Πείτε μου αν το έχετε διαβάσει
spread the word
_mitsuki
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου